Có lẽ trong số chúng ta đều từng biết đến Bá Kiến, Chí Phèo, Thị Nở trong áng văn học nổi tiếng của nhà văn Nam Cao. Khi tận mắt chứng kiến nhà Bá Kiến, du khách như một lần nữa được sống lại những năm 40-45 của thế kỉ trước.

1. Các địa điểm du lịch Hà Nam văn hóa, lịch sử

1.1. Nhà Bá Kiến - Địa điểm du lịch Hà Nam từng xuất hiện trong tác phẩm văn học nổi tiếng

Có lẽ trong số chúng ta đều từng biết đến Bá Kiến, Chí Phèo, Thị Nở trong áng văn học nổi tiếng của nhà văn Nam Cao. Khi tận mắt chứng kiến nhà Bá Kiến, du khách như một lần nữa được sống lại những năm 40-45 của thế kỉ trước.

Nhà của Bá Kiến có địa chỉ thuộc xóm 11, thôn Nhân Hậu, xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. Nhà của Bá Kiến được xây dựng với kiến trúc đặc trưng vùng quê Bắc Bộ, gồm 4 hàng cột, với hơn chục cây gỗ lim cổ thụ quý hiếm hàng trăm năm tuổi. Vì vậy đã qua trăm năm nhưng ngôi nhà vẫn giữ được nét nguyên sơ, cổ kính của nó. 

Nhà Bá Kiến - Khu du lịch Hà Nam đậm chất văn học (Nguồn: Sưu tầm)

Thời điểm đẹp nhất để tham quan Nhà Bá Kiến rơi vào khoảng tháng 8 đến tháng 10, nhưng nếu bạn muốn tham gia thêm nhiều lễ hội sôi động tại Hà Nam thì bạn nên đi vào khoảng tháng 1 đến tháng 3.

1.2. Kẽm Trống

 Kẽm Trống thuộc xã Thanh Hải, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam.  Kẽm Trống thu hút du khách bởi thế núi tựa mây, những làn nước trong xanh, không gian yên ã, tĩnh lặng. Tất cả đã tạo nên một Kẽm Trống “non xanh nước biếc như tranh họa đồ”.

Ngoài ra, khi đến Kẽm Trống bạn có thể tham quan một số địa điểm đẹp không kém như: núi Bồng, núi Vọng, núi Rồng ở phía bên phải bờ. Bên kia sông Đáy  lại có núi Rùa, núi Cổ Động, núi Trinh Tiết... Trên ngọn núi Trinh Tiết có một ngôi chùa cổ. Người dân nơi đây quan niệm rằng, ngôi chùa ấy tụ hợp linh khí của đất trời. 

Địa điểm du lịch Hà Nam không nên bỏ lỡ (Nguồn: Sưu tầm)

1.3. Ao Dong

Được đắp nặn từ sự tinh tế của đất trời, Ao Dong mang trong mình vẻ đẹp hoang sơ đến lạ kỳ. Nơi đây được bao bọc bởi những dãy núi cao, chính vì vậy Ao Dong cực kỳ mát mẻ vào mùa hè. Cò trắng, sơn dương cùng nhiều loài chim đã tạo nên bức tranh bừng sức sống. Ao Dong thuộc địa phận xã Liên Sơn, huyện Kim Bảng tỉnh Hà Nam. 

Ao Dong Hà Nam (Nguồn: Sưu tầm)

1.4. Hang Luồn

Ao Dong - Hang Luồn thường là 2 địa điểm du lịch Hà Nam không thể tách rời. Khi bạn ngồi trên con thuyền thưởng ngoạn vẻ đẹp thiên nhiên, bạn sẽ thấy dãy núi có hình vòm như cổng chào.

Đó chính là hang Luồn. Bên trong hang Luồn có rất nhiều nhũ đá muôn hình vạn trạng, tuy không có hệ thống đèn chiếu sáng nhưng ánh sáng tự nhiên trong hang cũng đủ khiến bạn như lạc vào không gian kỳ ảo.

Hang Luồn (Nguồn: Sưu tầm)

1.5. Động Phúc Long

Động Phúc Long nằm trong khu núi Chùa thuộc trung tâm dãy núi Kiện Khê. Núi Chùa được cấu tạo từ nhiều khối đá lớn xếp chồng lên nhau, đầu mỏm đá lởm chởm, hình thù kỳ dị như chiếc đầu rồng, có những ngọn đá nhọn lên như sừng rồng và ngôi chùa như tâm điểm miệng con rồng. Trong động còn có rất nhiều thạch nhũ đá long lanh, huyền ảo. Chính sự kỹ vĩ đó đã khiến động Phúc Long trở thành địa điểm du lịch Hà Nam cực kỳ thu hút du khách. 

Phong cảnh non nước hữu tình (Nguồn: Sưu tầm)

1.6. Bát Cảnh Sơn - Địa điểm du lịch Hà Nam với vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ

Bát Cảnh Sơn là khu danh di tích nổi tiếng thuộc địa phận xã Tượng Lĩnh, huyện Kim Bảng, Hà Nam. Gọi là Bát Cảnh Sơn bởi nơi đây là dãy núi 8 cánh, theo ghi chép xưa, Bát Cảnh Sơn là nơi của các vị vua chúa, quần thần thường đến thưởng ngoạn cảnh đẹp. Tuy rằng theo thời gian nhiều ngôi chùa đã không còn nữa, nhưng Bát Cảnh Sơn vẫn được đông đảo du khách đến tham quan hàng năm. 

Các ngôi chùa đều có kiến trúc cổ xưa, mang hơi thở cổ kính, nguy nghiêm. Bao gồm: Đền Tiên Ông (Đền Ông), chùa Ông, chùa Tam Giáo, chùa Kiêu, Chùa Bà, Chùa Cả, Chùa Vân Mộng…

Địa điểm du lịch Kim Bảng Hà Nam  (Nguồn: Sưu tầm)

1.7. Làng Trống Đọi Tam

Làng nghề truyền thống nổi tiếng với nghề làm trống đã có từ rất lâu đời, làng Trống Đọi Tam đã làm ra nhiều loại trống khác nhau như: trống dùng trong đình, chùa, trống dùng trong các dịp lễ, tết…

Theo những người thợ làm trống lành nghề ở đây, để làm ra một chiếc trống phải trải qua 3 giai đoạn: làm da, làm tang và bưng trống. Mỗi bước đều cực kỳ tỉ mỉ nếu không sẽ ảnh hưởng đến chất lượng, âm thanh trống. 

 

Trống được sử dụng nhiều trong các dịp lễ hội (Nguồn: Báo Dân trí)

1.8. Làng Nghề Dệt Lụa Tơ Tằm Nha Xá

Nếu nhắc đến chất lụa đẹp, mềm mịn thì không thể nhắc đến lụa tơ tằm Nha Xá. Vải lụa ở đây bền đẹp qua thời gian, dưới bàn tay của những người thợ dệt tài hoa, chất lụa rất đặc biệt, mặc vào mùa hè mang lại cảm giác mát mẻ, thoải mái. 

 

Làng nghề thuộc địa phận xã Mộc Nam, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam (Nguồn: Sưu tầm)

1.9. Núi Ngọc

Núi Ngọc có địa chỉ ở thôn Đanh, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam. Núi Ngọc là ngọn núi đá vôi, tách hẳn dãy núi với sông Đáy. Vì vậy bạn sẽ có cảm giác thanh tĩnh, yên bình tách xa những khói bụi ồn ã của thành phố. Phía chân núi có một ngôi đền cổ thờ một ông nghè có công với dân làng, là địa điểm tâm linh của nhiều người dân nơi đây.

Rất nhiều danh lam thắng cảnh đẹp tại Hà Nam (Nguồn: Sưu tầm)

1.10. Làng Kho cá Vũ Đại

Làng Kho cá Vũ Đại bao đời nay vẫn nức tiếng gần xa bởi công thức cá kho đặc biệt, vị cá đậm đà được tẩm ướp cẩn thận cùng gừng, riềng, nước cốt chanh, nước cốt cua đồng, ớt, hành khô....Nếu bạn đến du lịch Hà Nam 1 ngày thì chắc chắn món cá kho này sẽ không thể bỏ qua trong thực đơn của mình. 

Cá kho Vũ Đại được nhiều người yêu thích (Nguồn: Sưu tầm)

1.11. Làng Thêu Ren Thanh Hà 

Làng Thêu Ren Thanh Hà nằm cách thị xã Phủ Lý khoảng 10km về phía Nam, tương truyền làng nghề đã có tuổi đời hơn 100 năm và có những sản phẩm được ưa chuộng trên thị trường.

Nghề đã giúp nhiều hộ dân tại địa phương xóa đói giảm nghèo, góp phần xây dựng nông thôn mới. Không những vậy các sản phẩm của làng Thanh Hà đã được đưa ra xuất khẩu trên nhiều nước trên thế giới. 

1.12. Làng Mây Tre Đan Ngọc Động

Làng Mây Tre Đan Ngọc Động đã từng sản xuất bộ tơi bao gồm 6 chiếc ghế salon và 1 chiếc ghế chao, được Bác Hồ kê trong nhà sàn để tiếp khách. Từ bao đời nay, người dân Ngọc Động không ngừng cải tiến kỹ thuật để nâng cao chất lượng sản phẩm. Du khách có thể mua các sản phẩm tại làng Ngọc Động về làm quà cho gia đình, bạn bè. 

 

Nhiều sản phẩm mây tre đan tinh tế (Nguồn: Sưu tầm)

1.13. Núi Cấm

Núi Cấm có địa thế độc lập, nhìn từ xa núi Cấm có hình dáng như chúa tể sơn lâm đang nằm ngủ. Nơi đây bao gồm năm động liên hoàn kéo dài hàng trăm mét, được người đời biết đến với cái tên Ngũ Động.

Nó cứ thế liên hoàn với nhau ăn sâu vào tận vào trong lòng núi.  Với thiên nhiên hoang sơ, nhiều hàng cây rậm rạp, động đá với hình dáng kỳ dị khác nhau chắc chắn sẽ đem đến cho du khách cảm giác vừa rùng rợn, vừa hấp dẫn.  

Check in tại núi Cấm (Nguồn: Sưu tầm)

1.14. Sông Đáy 

Sông Đáy là con sông chảy dài suốt các tỉnh Hà Nội, Hà Nam, Nam Định..Ở thượng nguồn, lưu lượng của sông bất thường nên mùa mưa thì lũ quét lại thêm dòng sông quanh co uốn khúc nên dễ tạo ra những ghềnh nước lớn.

Đến mùa khô thì lòng sông có chỗ cạn lội qua được nên thượng lưu sông Đáy thuyền bè không dùng được. Sông Đáy giống như người con gái lúc thì hờn dỗi, khi thì vui vẻ nhưng vẫn mang trong mình nét duyên dáng, đáng yêu vốn có của nó. 

Du lịch sông Đáy Hà Nam (Nguồn: Sưu tầm)

2. Địa điểm du lịch Hà Nam: Những điểm du lịch tâm linh đẹp, thanh tịnh

2.1. Đền Trần Thương

Đền Trần Thương có địa chỉ tại thôn Trần Thương, xã Nhân Đạo, huyện Lý Nhân, Hà Nam). Là một ngôi đền thờ Trần Hưng Đạo được dựng lên ngay trên phần đất khi xưa ông dùng làm kho lương phục vụ cuộc kháng chiến chống quân Nguyên - Mông lần 2 (1285).  Đây là địa điểm du lịch Hà Nam mang đậm dấu ấn lịch sử của dân tộc ta. 

Đền Trần Thương (Nguồn: Báo Thanh niên)

2.2. Khu Du Lịch Sinh Thái Tam Chúc - Địa điểm du lịch Hà Nam với ngôi chùa lớn nhất thế giới

Nhắc đến chùa Tam Chúc Hà Nam là chúng ta sẽ nghĩ ngay đến ngôi chùa lớn nhất thế giới với diện tích 5100ha. Năm 2019, chùa Tam Chúc đã vinh dự được lựa chọn làm nơi tổ chức Ngày lễ Phật Đản Vesak của Liên Hợp Quốc hay còn gọi là Đại lễ Phật đản chùa Tam Chúc, với sự tham gia của hàng nghìn tín đồ Phật giáo từ khắp nơi trên thế giới. Lễ khai hội chùa Tam Chúc vào ngày 12 tháng giêng hàng năm. 

Du lịch Tam Chúc Hà Nam tại thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam (Nguồn: VTC)

Nơi đây không chỉ là địa điểm tâm linh Hà Nam mà còn trở thành điểm check in cho nhiều giới trẻ bởi cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, non xanh nước biếc. Bạn có thể lựa chọn các phương tiện di chuyển tham quan trong chùa như: đi xe điện, thuyền hoặc cả 2 với giá từ 100.000 - 300.000 VND/người.

2.3. Đền Lảnh Giang - Địa điểm du lịch Hà Nam gắn liền với truyền thuyết Tam Vị Đại Vương

Đền Lảnh Giang có địa chỉ tại xã Mộc Nam, huyện Duy Tiên, Hà Nam. Đền thờ Tam Vị Thủy Thần từ thời Hùng Vương, vợ chồng công chúa Tiên Dung – Chử Đồng Tử.

Nếu bạn lựa chọn tham quan đền Lảnh Giang thì hãy đi trong khoảng thời gian là tháng 6 (từ mùng 1 đến mùng 4) và lễ hội tháng 8 âm lịch. Bởi đó là lúc diễn ra nhiều lễ hội linh đình, mang đậm bản sắc, phong tục nơi đây. Trong đó lễ hội tháng 6 là lễ hội chính, lễ hội tháng 8 là lễ dâng hương.

Lễ hội tại đền Lảnh Giang (Nguồn: Sưu tầm)

2.4. Đền Trúc - Địa điểm du lịch Hà Nam có lịch sử hàng trăm năm tuổi

Đây là một trong những địa điểm du lịch Hà Nam vừa kết hợp du lịch lịch tâm linh và du lịch sinh thái. Đền Trúc giống như tên gọi của nó, là không gian xanh mát với những dáng cây trúc xanh ngợp trời. Lễ hội đền Trúc Hà Nam thường được tổ chức từ mùng 1 tháng giêng đến ngày 10 tháng 2 theo lịch âm. 

Đền Trúc thuộc địa phận của xã Quyển Sơn, xã Thi Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam (Nguồn: Sưu tầm)

2.5. Đền Vũ Điện (Đền Bà Vũ) 

Đền Vũ Điện nằm tại Vũ Điện, xã Chân Lý, huyện Lý Nhân , tỉnh Hà Nam. Đây là nơi thờ nàng Vũ Thị Thiết, nguyên mẫu là “Người con gái Nam Xương” trong áng văn học nổi tiếng “Truyền kỳ mạn lục” của Nguyễn Dữ. Cũng như bao ngôi đền khác, đền Vũ Điện có lối kiến trúc cổ điển, có câu đối, đại tự, hoành phi…

Đền Vũ Điện (Nguồn: Sưu tầm)

2.6. Chùa Long Đọi Sơn

Chùa Long Đọi Sơn (còn gọi là Chùa Đọi hoặc Chùa Đọi Sơn) là một ngôi cổ tự gắn với bia tháp Sùng Thiện Diên Linh nổi danh có từ thời Lý. Đây là di tích có giá trị quan trọng về mặt lịch sử, khảo cổ học và là một biểu tượng văn hóa của trấn Sơn Nam xưa cũng như Hà Nam ngày nay.

 

Chùa Long Đọi Sơn (Nguồn: VOV)

2.7. Chùa Bà Đanh

Chùa Bà Đanh có diện tích khoảng 10ha, là một ngôi chùa cổ kính nhất Hà Nam thuộc địa phận xã Kim Bảng. Chùa hướng mặt ra sông Đáy, ôm trọn khung cảnh non nước hữu tình. Khuôn viên chùa là một tổng thể bao gồm nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật với gần 40 gian nhà lớn nhỏ. Mọi người thường nói vui rằng “Vắng như chùa Bà Đanh” thực thực tế vào dịp lễ hội hay ngày thường nơi đây không hề vắng vẻ chút nào, ngược lại lại rất đông đúc nhộn nhịp. 

 

Chùa Bà Đanh (Nguồn: Sưu tầm)

2.8. Đình Đá Tiên Phong 

Đình đá Tiên Phong là nơi thờ phụng Nguyệt Nga công chúa. Bà là nữ tướng anh hùng của Hai Bà Trưng đồng thời là bà tổ nghề trồng dâu nuôi tằm của người dân Tiên Phong. Vào mùa lễ hội hàng năm, đình đá Tiên Phong thu hút rất đông người dân tứ phương đổ về cầu bình an, cầu hạnh phúc… cùng nhiều trò chơi dân gian vẫn được lưu giữ đến tận bây giờ như: kéo co, chèo thuyền, tục vồ cầu lấy may... 

Chèo thuyền - trò chơi dân gian được nhiều người yêu thích (Nguồn: Báo giáo dục và thời đại)

2.9. Núi Chùa Thôn Châu

Người ta ví núi Chùa như một con rồng ngậm long châu bởi xung quanh nhiều dải đá lởm chởm tựa thế hình rồng, còn núi Chùa chính là viên long châu lấp lánh quý giá. Hơn nữa trên đỉnh núi có nhiều cây cổ thụ khác nhau, nếu đứng từ trên cao bạn sẽ thu trọn được phong cảnh của sông Đáy, núi Bút Sơn.. vào trong tầm mắt. 

Địa điểm du lịch tại Hà Nam cho chuyến đi của bạn (Nguồn: Sưu tầm)

2.10. Chùa Tam Giáo

Chùa Tam Giáo hay còn có tên gọi khác là chùa Ông. Qua thời gian và chiến tranh khốc liệt, chùa Tam Giáo đã phải qua nhiều lần tu sửa nên đã không còn giữ được nét đẹp vốn có của nó nữa. Chùa mới được tu bổ trong mấy năm trở lại đây. 

Chùa Tam Giáo (Nguồn: Báo Hà Nam)

2.11. Ngũ Động Thi Sơn (Ngũ Động Sơn)

Ngũ Động Sơn gắn liền với truyền thuyết rằng lá cờ của Lý Thường Kiệt bay lên núi lúc ông chinh phạt phương nam đi qua thôn Quyển Sơn. Ông coi đó là điềm may mắn và cùng quân sĩ cầu lễ tế đại thắng.

Lúc thắng trận trở về, ông đã khao thưởng quân đội và người dân nơi đây để ăn mừng chiến thắng. Sự kiện đó đã khiến Lý Thường Kiệt đặt tên ngọn núi là núi Cuốn Sơn. Một trong 5 ngọn núi trong Ngũ Động Sơn nổi tiếng. 

Ngũ Động Thi Sơn (Nguồn: Sưu tầm)